Każdy z nas pragnie, by nasz bliski senior miał wygodne, w miarę możliwości beztroskie i spokojne życie. Niekiedy umieszczenie osoby starszej w domu seniora jest jedynym rozwiązaniem, by zapewnić jej odpowiedni komfort i opiekę. Warto więc rozważnie wybrać placówkę, w której będzie mieszkał nasz bliski. Pomoże nam w tym zadanie kilku istotnych pytań. Czego możemy spodziewać się w domu opieki? Jaki standard powinna mieć placówka? I wreszcie – wybrać dom opieki czy DPS? Sprawdźmy!

Czym różnią się domy opieki i domy pomocy społecznej?

Szukając domu seniora dla naszego bliskiego, napotykamy kilka określeń takich placówek. Potocznie mówi się na nie: dom seniora lub dom spokojnej starości. Oficjalne nazewnictwo jest trochę inne. Seniora możemy umieścić w domu opieki albo w domu pomocy społecznej. Oba te miejsca są doskonałą alternatywą dla osób starszych, które wymagają profesjonalnej opieki. Zdarzają się bowiem sytuacje, w których senior nie ma żadnej rodziny albo bliscy ze względu na jego stan zdrowia nie dadzą rady się nim zaopiekować. Zakres usług i ich charakter jest niemal identyczny w obu placówkach.

Na czym więc polega różnica? Przede wszystkim na sposobie finansowania pobytu. Domy pomocy społecznej (w skrócie DPS-y) są placówkami państwowymi. Koszty opieki pokrywają lokalne samorządy, jest też współfinansowana ze środków publicznych. Domy opieki są zarządzane prywatnie, przez osoby posiadające działalność gospodarczą. Pobyt w takiej placówce w całości finansuje senior i jego rodzina. Na czele domów pomocy społecznej stoją dyrektorzy lub kierownicy, a w domach opieki są to założyciele ośrodka.

Wspomniane placówki różnią się też liczbą dostępnych miejsc i czasem oczekiwania na przyjęcie klienta. W prywatnych domach opieki tych miejsc jest mniej, zwykle kilkadziesiąt, a w domach pomocy społecznej nawet do stu. Trzeba jednak pamiętać, że polskie społeczeństwo się starzeje, zatem miejsc w publicznych placówkach opiekuńczych szybko zaczyna brakować. Czas oczekiwania na przyjęcie może tutaj wydłużyć się nawet do kilku miesięcy. Jeżeli senior nie może czekać, samorządy starają się znaleźć miejsce w innym DPS-ie w okolicy. Do tego należy doliczyć procedury, które w placówkach państwowych są dłuższe. Rodzina musi zebrać odpowiednią dokumentację, a później czekać na odpowiedź. W prywatnym domu seniora bliską osobę można ulokować niemal od razu. Wystarczy, że jest w nim wolne miejsce, a nasz senior wyrazi na to zgodę. Wtedy jest przyjmowany w poczet podopiecznych od razu po podpisaniu umowy.

Pytania, które warto zadać w domu opieki

Jeśli szukamy domu opieki dla bliskiego seniora, najpierw zasięgnijmy rady w Internecie. Każda profesjonalna placówka ma swoją stronę, na której znajdziemy najważniejsze dla nas informacje. Dowiemy się z niej, jaki jest zakres świadczonych usług i infrastruktura, obejrzymy zdjęcia, zdobędziemy dane teleadresowe. Warto też poczytać opinie na temat danego domu opieki. Jeżeli całokształt działalności obiektu nam odpowiada, możemy zadzwonić i zadać kilka istotnych pytań. Oto kwestie, które powinniśmy wiedzieć:

• Jakie jest doświadczenie domu opieki? (Zapytajmy, od kiedy działa i jakimi przypadkami się zajmuje).
• Ile na chwilę obecną jest wolnych miejsc?
• Jakie dokumenty trzeba dostarczyć?
• Czy dom specjalizuje się w opiece nad osobami z jednym schorzeniem, czy przyjmuje każdego?
• Kto wchodzi w skład personelu (czy na miejscu jest lekarz, pielęgniarka, fizjoterapeuta)?
• Jakie cele realizuje dom poza stałą opieką? (aktywizacja, rehabilitacja, pomysły na spędzanie czasu wolnego).
• Jak wygląda typowy dzień podopiecznego?
• Czy można przyjechać i zobaczyć dom opieki?

Możemy też poprosić o e-mail ze szczegółami dotyczącymi pobytu. Być może wybrany dom opieki posiada foldery informacyjne dla rodzin? Warto się tego dowiedzieć, zwłaszcza jeśli chcemy porównać kilka interesujących ofert.

Istotną kwestią jest oczywiście budżet, zwłaszcza gdy mamy na uwadze prywatną placówkę. Każdy z nas ma inne możliwości finansowe, dlatego dobrze jest jeszcze przed rozpoczęciem poszukiwań określić, ile możemy na ten cel przeznaczyć. Warto pamiętać, że koszt pobytu seniora w domu opieki to nie wszystko. Należy wziąć pod uwagę także dodatkowe opłaty, które mogą pojawić się w każdej chwili. Mowa tutaj o lekach, rehabilitacji czy o bardziej zaawansowanych procedurach medycznych. Zanim podejmiemy decyzję o powierzeniu bliskiego wybranej placówce, zapytajmy o pełen koszt pobytu. W ten sposób łatwiej będzie nam dokonać wyboru.

Jak funkcjonuje dom seniora?

Decyzja o umieszczeniu bliskiego w domu opieki nie jest prosta. Chcemy mieć pewność, że będzie miał tam profesjonalną opiekę i wszelkie potrzebne wygody. Dlatego dowiedzmy się, jak działa wybrana placówka. Najbardziej istotna jest sama organizacja codziennej opieki, aktywizacji, zajęć terapeutycznych i czasu wolnego. Już na samym początku kierownictwo domu seniora powinno przeprowadzić wywiad. Bieżący stan zdrowia osoby starszej, stan odżywienia, ryzyko upadków, odleżyn oraz takie kwestie, jak sprawność umysłowa i ogólne samopoczucie – to wszystko powinno być ważne dla placówki. Dzięki zebranym informacjom może stworzyć indywidualny plan opieki dla naszego bliskiego. Mimo wszystko warto jeszcze zadać kilka dodatkowych pytań:

• Czy opiekunki i pielęgniarki zajmują się seniorami przez całą dobę?
• Jakie wyżywienie zapewnia dom seniora? Czy posiłki są dostosowane do indywidualnych potrzeb – diet, zaleceń lekarskich?
• Jak wygląda opieka medyczna? Czy dom ma kierownika medycznego, własnego lekarza?
• Jak odbywa się procedura podawania leków? Czy poza lekarstwami są dostępne jakieś inne formy terapii?
• Czy na miejscu są dostępni specjaliści (geriatra, kardiolog, neurolog)?
• Czy pensjonariusze mogą liczyć na wsparcie psychologa?

Dobry dom opieki to taka placówka, w której senior od początku czuje się dobrze. Pierwszego dnia zapewne będzie zagubiony – to zupełnie normalne. Trzeba czasu, by zapoznać się i oswoić z nowym miejscem. Powinna w tym pomóc umiejętna organizacja czasu wolnego. Jeżeli wybrany dom ma wspólne przestrzenie, w których mieszkańcy mogą się spotkać, porozmawiać, pograć w gry planszowe, zająć się swoim hobby – doskonale. W wielu domach opieki można spotkać ciekawe formy terapii zajęciowej, a seniorzy mogą np. sadzić kwiaty czy uprawiać własny ogródek warzywny.

Bezpieczny senior w domu opieki

Podstawą w wyborze odpowiedniego domu opieki są kwestie bezpieczeństwa. Budynek powinien być przystosowany do potrzeb osób o szczególnych wymaganiach. Mowa tu o takich ułatwieniach, jak:

• specjalistyczne, regulowane łóżka i materace do długoterminowej opieki,
• łazienka wyposażona w uchwyty, siedziska i maty antypoślizgowe,
• szerokie przejścia i przestrzenie pozbawione barier architektonicznych,
• łatwy dostęp do pokoi i pomieszczeń codziennego użytku (winda lub pokoje na parterze),
• dostępność specjalistycznego sprzętu: wózków inwalidzkich, kul, chodzików, balkoników.

Wszystkie powyższe zasady wpływają nie tylko na bezpieczeństwo naszego bliskiego, ale też na jego komfort. Dopytajmy więc, czy do pokoju seniora można wstawić jego ulubiony bujany fotel albo wygodny stolik kawowy. Dzięki temu nasz bliski szybciej oswoi się ze zmianą.

Zwróćmy również uwagę, jak dany dom opieki podchodzi do kwestii bezpieczeństwa zdrowotnego. W ostatnich latach, głównie dzięki pandemii COVID-19, staliśmy się o wiele ostrożniejsi, jeśli chodzi o nasze zdrowie. Dużo bardziej dbamy też o swoich bliskich seniorów, którzy znajdują się w grupie ryzyka. Dlatego upewnijmy się, że wybrany dom opieki zapewnia swoim mieszkańcom bezpieczeństwo w tym zakresie.

Kontakty osoby starszej z rodziną

Wiele osób nie jest w stanie zaopiekować się swoim bliskim, tak, jakby tego chcieli. Powodów może być dużo, a najczęściej jest nim poważna choroba przewlekła seniora bądź jego niesamodzielność. Nie zawsze mamy wiedzę bądź umiejętności, by zaopiekować się osobą starszą w profesjonalny sposób. Rozwiązaniem jest ulokowanie bliskiego w profesjonalnym domu seniora. Często po podjęciu takiej decyzji mamy wyrzuty sumienia czy nawet poczucie winy. Z tego powodu warto jeszcze przed podpisaniem umowy z placówką zapytać o formy kontaktu z rodziną oraz o możliwość odwiedzin. Będziemy spokojniejsi, wiedząc, że nasz bliski dobrze się czuje, a my zawsze możemy z nim porozmawiać.